Barbunya
Barbunya yetiştiriciliği için en kritik nokta:
Oturak Barbunya Yetiştiriciliği
Ekim yapılması için tohum seçiminde dikkatli davranılması gerekmektedir. Oturak barbunya tohumu kaliteli ve iri olanlarının tercih edilmesi alınan hasatta verim açısında oldukça önemlidir. Ayrıca oturak barbunya yetiştiriciliğin de ekim yapılacak toprak alanının daha dikkatle incelenmesi ve uygun olmayan şartların düzenlenip ekim yapılması gerekmektedir.
Kapalı bir alanda yapılacak ise her mevsimde barbunya tohumu ekim yapılıp yetiştirilebilir. Ancak soğuk olan bölgelerde barbunya yetiştiriciliği yapılacak ise don tehlikesine karşı korunmak için ilkbaharın başladığı aylarda barbunya tohumunun ekiminin yapılması gerekmektedir her ay tohum ekimi yapılamaz.
Böylelikle barbunya fidesinin soğuktan etkilenmemesi sağlanır. Don olayı bulunan bölgelerde bitkinin soğuk alması karşılaşılan bir zarar türüdür. Oturak barbunya tohumu ocaklara atmandan önce 1 gün suda veya nemli bir bez içerisinde bekletmeniz barbunya tohumu çimlendirme yüzdesini artıracak ve ekim yapıldığında çimlenme oranında daha çok artış meydana gelecektir. Tohumu ekilmeden önce toprağın havalandırılması ve yeterli nem oranına sahip olması sağlanarak barbunyanın çimlenmesi için gerekli ortam sağlanır.
Toprak havalandırdıktan sonra 5 cm derinlikte sıralar halinde ekilerek üzerine toprak atılarak ekim yapılmaktadır. Çıkana kadar toprağın nemli olması gerekir. Toprak kuruduğu zaman düzenli sulanması gerekir. Toprağın kuru kalmamasına dikkat edilmelidir. Barbunyalar çimlendiği zaman ihtiyaca ve tahlillere göre gübre takviyesi yapılarak barbunyanın daha sağlıklı çıkması sağlanmalıdır.
Oturak Barbunya Yetiştiriciliğin de ürünün çok olması ve kalitesinin artırılması amaçlanarak ürün yetiştirilmektedir. Barbunya çimlendikten sonra ürün toplanmaya başlayana kadar toprağın nem oranına dikkat ederek sulamasının yapılması sağlanır. Oturak barbunya tohumu ocaklara atmandan önce 1 gün suda veya nemli bir bez içerisinde bekletmeniz barbunya tohumu çimlendirme yüzdesini artıracaktır. Tohumu ekilmeden önce toprağın havalandırılması ve yeterli nem oranına sahip olması sağlanarak barbunyanın çimlenmesi için gereklidir.
Barbunya yetiştiriciliğinde gerekli hasadın yapılması barbunyanın ekildiği tarihe göre değişiklik göstermektedir. Baharın ilk zamanlarında barbunyanın Ağustos gibi hasat edilmeye başlanabilmesi beklenmektedir. Sonbahar zamanına kadar barbunya bitkisinden hasat alınırken. Barbunyanın dikilmesi ile beraber 3 ay sonra gerekli hasadın alınmaya başlanması amaçlanmaktadır. 3 ay süre zarfında gerekli bakımların ardından kaliteli barbunya toplanmaya başlanmaktadır.
Ancak barbunyanın iklim koşullarına göre hasatta değişme olması beklenmektedir. Barbunya hasadında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar ise çıkan barbunyanın zamanında toplanmasıdır. Barbunyanın sık sık toplanması ile ise barbunya bitkisinin daha fazla ürün alımı gerçekleşmektedir.
Barbunya Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Barbunya yetiştiriciliği için en kritik nokta, kaliteli tohum seçimi. Doğru tohumu seçerek, hasatta yeterli verim sunacak barbunya bitkileri yetiştirebilirsiniz. Bunun yanında ekim yapacağınız alanın uygun şartlar taşıması, ekinin bakımının doğru yapılması ve mevsim gereklerinin karşılanması da hasadın verimli olabilmesi için oldukça önemli. Bir fasulye türü olan barbunya yetiştirilirken, diğer fasulye türlerinin üretimi ile benzer süreçler işliyor. Tohum ile üretime başlanarak açık veya kapalı alanda barbunya yetiştiriciliği yapılabiliyor.
Barbunya Çeşitleri Nelerdir?
Ülkemizde en sık yetiştirilen barbunya çeşitleri arasında 2 tanesi dikkat çekiyor.
- Oturak barbunya çeşitleri: Casa barbunya olarak da bilinen oturak barbunya, erkenci olması ile tanınıyor. 2 aylık barbunya çeşidi olan oturak barbunyalar, yüksek verim sağladığı için ülkemizde barbunya yetiştiriciliğinde tercih ediliyor. Ayrıca güçlü yapısı, kolay hasat edilebilmesi ve gösterişli rengi, onları en çok yetiştirilen barbunya cinsi haline getiriyor. Ürünün vitamin değerinin yüksek olduğunu da söyleyebiliriz
- Sırık barbunya çeşidi: 15 santimetre kadar uzayabilen yapısı ile tanınan sırık barbunyalar, koyu rengi ile ayırt ediliyor. Sırık barbunyalara özellikle Ege bölgemizde rastlayabilirsiniz.
Barbunya Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Şartları Nasıl Olmalı?
Tarım ve Orman Bakanlığı kaynaklarına göre, tek yıllık bir bitki olan barbunya, ılık iklimleri seviyor. Toprak ısısının 9 santigrat derece olduğu, hava sıcaklığının 10 ile 14 santigrat derece arasında bulunduğu zamanlarda ekim yapılabiliyor. Fazla nemden hoşlanmayan barbunya bitkisi, doğru şartlar sağlandığında kolaylıkla yetiştirilerek üreticisine verim sağlıyor. Sıcaklığın sıfırın altında 2 ile 3 derecelere düşmesi, barbunya bitkilerine büyük zarar veriyor. Optimum sıcaklık değeri ise 15-20 dereceyi gösteriyor. Bu değerin altındaki sıcaklıklarda, barbunyanın gelişiminin yavaşladığını söylememiz mümkün. Ayrıca barbunya, çiçeklenme döneminde 18-20 derece sıcaklığa ihtiyaç duyuyor. Çiçeklenme döneminde serin hava olursa, verimde büyük düşüş meydana geliyor. Tohumun ekilmesinden meyve bağlama dönemine kadar 18-25 derece arasında seyreden sıcaklıklar, meyve tutumunun ve gelişiminin iyi olmasına yardımcı oluyor. Çok düşük veya çok yüksek sıcaklıklar, yine gelişimi olumsuz etkileyerek verimde sorun yaratıyor. Bu bilgiler ışığında, barbunya yetiştiriciliği için ülkemizdeki en uygun bölgenin Ege Bölgesi olduğunu söylemek mümkün. Halihazırda ülkemizde en yaygın barbunya yetiştiriciliği de Ege Bölgesi’nde yapılıyor.
Barbunya, toprakta suyun uygun seviyede bulunmasını isteyen bir bitki. Ayrıca fazla taşlı, çakıllı ve ağır killi topraklarda yetiştirilemiyor. Ek olarak, barbunya tuzlu topraklardan da hoşlanmıyor. Bunun dışında kalan tüm topraklarda barbunya yetiştiriciliği yapılabilirken, geçirgenliği iyi olan, tınlı-kumlu topraklarda daha iyi verim alınıyor. Ayrıca yüksek oranda humus bulunduran topraklarda, barbunyanın verimi daha yüksek oluyor. Barbunya üretimi için en uygun toprak asidite oranı, pH 5.5 ile 6 arasında hesaplanıyor. Toprak seçiciliği oldukça fazla olan barbunyalar, eğer hafif bünyeli topraklarda yetiştirilecekse, düzenli gübreleme çok daha fazla önem kazanıyor.
Barbunya Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır?
Barbunya yetiştiriciliği süresince, fide çıkmasından itibaren, belli aralıklarla 3 sefer toprağı çapalamalı ve barbunyanın yumuşak toprakta büyümesini sağlamalısınız. Ayrıca zararlı otlar ekin için tehdit edici olduğundan, çapalamayla zararlı ot büyümesinin de önüne geçebilirsiniz.
Barbunya, suyu seven bir bitki olduğundan, çiçeklenme ve meyve tutma döneminde sulamayı artırabilirsiniz. Özellikle oturak barbunya çeşitlerinde; yağmurlama sulama, en verimli sulama yöntemi olarak gösteriliyor.
Barbunya Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olmalı?
Barbunya yetiştirilirken öncelikle toprak analizi yaptırarak toprağın besin değerlerini tüm detaylarıyla öğrenmelisiniz. Fazla veya az gübre kullanmaktan mutlaka kaçınmalı, toprak değerlerine uygun miktarda ve doğru gübreyi seçerek tatbik etmelisiniz. Barbunya ortalama 12 ile 14 kilogram arasında amonyum sülfat gübresi ve 12 ile 14 kilogram arasında fosforlu gübre ve potasyum kullanılarak yetiştiriliyor.
Barbunya Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Yapılır?
Barbunya, ortalama 3 ay içinde yetişerek hasada hazır hale geliyor. Ancak iklim koşullarına, ekim zamanına ve barbunya tohumlarının cinsine göre hasat zamanı değişiklik gösterebiliyor. Barbunyanın hasat zamanını geçirmeden doğru zamanda toplamaya özen göstermelisiniz. Sık sık toplama ile bitkinin daha çok ürün vermesine ve verimin artmasına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca iri olan barbunyaların toplanmadan tohumluk bırakılması, bir sonraki yıl kaliteli ürün ve daha fazla verim elde etmek için öneriliyor.
Barbunyadan daha iyi verim almak için hasat sırasında köklerin toprağın içinde kalmasına özen göstermelisiniz. Eğer sırık barbunya cinsi bir ekin yetiştiriyorsanız, askıya alma yöntemini kullanarak, bitkilerin daha çok ürün vermesine yardımcı olabilirsiniz. Bunun yanında, hava sıcaklıklarının çok yüksek seyrettiği dönemlerde, buharlaşma ve su kaybının önüne geçmek için barbunya diktiğiniz arazinin çevresine mısır gibi boy bakımından daha yüksek olan bitkiler ekmeyi tercih edebilirsiniz. Barbunya yetiştirirken, tarlada yabancı ot kontrolünü ihmal etmemelisiniz. Hastalık veya zararlı işgali durumunda zirai ilaçlama makineleri aracılığıyla ilaçlama yaparak verimi olumlu yönde etkileyebilirsiniz.
Barbunya Yetiştiriciliğinde Ekim Nasıl Yapılır?
Doğru tohum seçildikten sonra, don tehlikesine karşı henüz ilkbahar başlarında tohumun toprakla buluşturulması gerekiyor. Böylelikle barbunya fidelerinin soğuktan etkilenmeden büyümesine olanak doğuyor. Kapalı alanlarda ise dört mevsim barbunya yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Barbunya tohumu ekmeden önce, toprağın yeterince havalandırılmış olması ve tohumların çimlenebilmesi için yeterince nem sunması önemli. Bunun için toprak hazırlığına özen göstermeyi unutmamalısınız. Özellikle oturak barbunya ekilecek araziyi sonbaharda 30 santim kadar derinlikte sürerek kışa bırakmalısınız. Mümkünse, bu sürüm sırasında organik gübre kullanabilirsiniz. Tohumları ve arazi hazır olduğunda, havalandırılmış toprağa ortalama 3 ile 5 santimetre derinlikteki, sıralar halinde barbunya tohumlarını ekebilirsiniz. Ekim sırasında 7 ile 10 santimetre arasında sıra üzeri mesafeyi, 40 ile 60 santimetre arasında sıra arası mesafeyi korumalısınız. Barbunya çıkana dek toprağın nemli olmasına özen göstermelisiniz. Toprağı kurudukça sulamalı ve tohumlar çimlendikten sonra gübre desteği sağlayarak gelişimin daha kaliteli olmasına yardımcı olmalısınız. Barbunya tohumları, ortalama 6 ile 10 gün arasında çimleniyor.